Er wordt wel eens gezegd “een conflict tussen ouders, daar blijven kinderen beter buiten”. Het spreekt voor zich dat het wenselijk is dat ouders hun kinderen niet rechtstreeks betrekken bij onderlinge conflicten, doch het is wel van belang dat zij – wanneer zij dit wensen – hun zegje kunnen doen. Dit is de reden waarom in 2014 het huidig hoorrecht voor kinderen in het leven werd geroepen.

Artikel 1004/1 van het Gerechtelijk Wetboek stelt duidelijk dat elke minderjarige het recht heeft om gehoord te worden in materies die hem aanbelangen aangaande de uitoefening van het ouderlijk gezag, de verblijfsregeling en het recht op persoonlijk contact.

Ook de Belgische Grondwet en het Verdrag voor de Rechten van het Kind waarborgen het recht voor een kind om zijn mening te uiten.

Bij het principe van het hoorrecht kunnen verschillende vragen gesteld worden: Kan elk kind zijn of haar mening laten horen? Met wie wordt er dan precies gesproken? Is de mening van uw zoon of dochter doorslaggevend? Kan een kind ook weigeren? …

Ten eerste is het zo dat élk kind het recht heeft om gehoord te worden van zodra hij of zij het nodige onderscheidingsvermogen heeft en in de mogelijkheid is om zijn of haar mening te uiten. De wijze waarop de Familierechtbank omgaat met het hoorrecht is voornamelijk afhankelijk van de leeftijd van uw kind.

Het hoorrecht voor kinderen ouder dan 12 jaar

Wanneer een kind ouder is dan 12 jaar zal het sowieso een uitnodiging krijgen van de familierechter waarin wordt uitgelegd wat het hoorrecht juist inhoudt en hoe dit in zijn werk gaat. Deze uitnodiging zal steeds naar het adres van de beide ouders gestuurd worden. Uw kind heeft dan de keuze om in te gaan op de uitnodiging of om dit te weigeren.

Hoe zit het dan met kinderen jonger dan 12 jaar?

Ook zij hebben het recht om gehoord te worden, maar zij zullen geen uitnodiging ontvangen. Uw kind kan het wel zelf vragen door middel van een brief – in dit geval kan de rechter niet weigeren om hierop in te gaan -, de partijen kunnen het in de procedure vragen aan de rechter of laatstgenoemde kan het ook ambtshalve beslissen wanneer dit noodzakelijk wordt geacht.

Hoe gaat zo’n gesprek in z’n werk?

Wanneer een kind dan effectief gehoord wordt, gebeurt dit doorgaans door de familierechter die het familiedossier behartigt. Bij het gesprek is enkel de rechter aanwezig, die bovendien ook geen toga draagt. Partijen of advocaten zijn hier nooit bij.

Het spreekt voor zich dat de familierechter er alles aan zal doen om uw kind gerust te stellen. Zo zal benadrukt worden dat het kind zelf beslist wat er verteld wordt en wat niet.

Er worden algemene vragen gesteld omtrent de school, de vrijetijdsbesteding, het verblijf bij papa en mama, het gevoel van het kind bij het een en ander, … Achteraf wordt van dit gesprek een verslag opgesteld dat gevoegd wordt aan het familiedossier.

Uw kind wordt hiervan ook steeds uitdrukkelijk op de hoogte gebracht, zodat het goed weet dat de beide ouders kennis kunnen nemen van de inhoud van het verslag.

Maar kan uw kind dan zomaar kiezen bij welke ouder hij of zij wenst te wonen of kan het contact met één ouder zomaar verbroken worden wanneer het kind dat wil? Het antwoord is neen.

In de wet staat duidelijk dat aan de mening van uw kind passend belang zal worden gehecht, dit in overeenstemming met de leeftijd en maturiteit van het kind. Dit betekent in concreto dat de rechter wel zal luisteren en rekening zal houden met de gevoelens van uw kind maar niet blindelings zal beslissen wat het kind wil.

Uit de praktijk blijkt in elk geval dat kinderen er vaak bij gebaat zijn om het gevoel te krijgen dat ook hun mening telt en dat ook zij belangrijk zijn. En ook bij ouders gaan de ogen soms open wanneer zij lezen wat hun kinderen nu precies voelen of ervaren bij de situatie.

Wenst u een procedure met betrekking tot uw kind(eren) op te starten of heeft u nood aan een advies op maat, aarzel dan zeker niet om Advocaat Du Moulin & Partners contacteren. Onze gespecialiseerde advocaten zullen u steeds met raad en daad bijstaan.