Bent u niet akkoord met de uitspraak van de strafrechter? Niet getreurd. De zaak kan wellicht opnieuw voorgelegd worden aan de rechtbank.

De wet voorziet immers de mogelijkheid voor elke inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde, burgerrechtelijk aansprakelijke partij of burgerlijke partij om hoger beroep in te stellen, hetzij in persoon, hetzij door een advocaat. Ook het Openbaar Ministerie kan zich beroepen op deze mogelijkheid.

Voor wat betreft het hoger beroep tegen een beschikking van de Raadkamer verwijzen wij u graag door naar het artikel ‘De positie van de inverdenkinggestelde tijdens het strafrechtelijk onderzoek’.

Tegen een vonnis van de rechtbank ten gronde

In strafzaken kent men in België drie rechtbanken dewelke over de grond van de zaak in eerste aanleg oordelen: de politierechtbank, de correctionele rechtbank en het Hof van Assisen. Dit laatste rechtscollege valt buiten het bestek van dit artikel.

Indien u niet akkoord bent met de beslissing van de rechter ten gronde, voorziet de wet twee procedures dewelke mogelijk aangewend kunnen worden om dergelijke beslissing aan te vechten : de procedure op verzet enerzijds en de procedure in hoger beroep anderzijds.

U kan zich o.m. op deze procedures beroepen wanneer u als beklaagde niet akkoord bent met de schuldigverklaring, de strafmaat en/of strafmaatregel, de verbeurdverklaring van uw goederen, de internering, de herroeping van de probatie-opschorting of het probatie-uitstel, de beslissing tot teruggave, de betaling van de gerechtskosten en/of de toegekende schadevergoeding aan de burgerlijke partij(en).

– De procedure op verzet (enkel voor de veroordeelde of de burgerrechtelijk aansprakelijke partij)

U kan als veroordeelde op deze procedure beroep doen wanneer u verstek heeft laten gaan op de zitting waarop de zaak behandeld wordt. Zulks impliceert dat u niet aanwezig was op deze zitting, omdat u geen kennis had van de dagvaarding middels dewelke u werd opgeroepen om ter zitting uw belangen te verdedigen.

U zal binnen een termijn van 15 dagen verzet moeten aantekenen.

(!) Opgelet: deze termijn vangt aan vanaf de dag van betekening aan uw persoon. Valt de 15e dag in het weekend, dan zal deze termijn verlengd worden naar de eerstvolgende werkdag.

Indien u na het verstrijken van deze termijn verzet aantekent, zal dit leiden tot de onontvankelijkheid van het verzet. Bijgevolg zal het eerste vonnis definitief worden.
Wanneer u tijdig verzet heeft aangetekend doch nadien blijkt dat u wel degelijk kennis had van de dagvaarding middels dewelke u werd opgeroepen te verschijnen voor de rechter die het eerste vonnis heeft geveld, zal uw verzet ongedaan verklaard worden.

De bewijslast dienaangaande ligt bij het Openbaar Ministerie.

Het verschil tussen onontvankelijk of ongedaan verklaard verzet is relevant met betrekking tot de mogelijkheid om alsnog hoger beroep aan te tekenen.

Bij onontvankelijkheid zal u énkel hoger beroep kunnen aantekenen voor zover de beroepstermijn van 30 dagen, dewelke aanvangt op de datum van de uitspraak van het bestreden vonnis, nog niet verstreken is.

In het geval dat uw verzet ongedaan wordt verklaard, zal u altijd de mogelijkheid hebben om alsnog hoger beroep aan te tekenen daar er een nieuwe beroepstermijn van 30 dagen aanvangt op de dag dat het vonnis met betrekking tot de ongedaanverklaring van het verzet wordt uitgesproken.

Indien de procedure correct verloopt, zal u voor dezelfde rechtbank verschijnen dewelke het bestreden vonnis heeft uitgesproken. Zij zullen zich opnieuw over de zaak buigen en een nieuw vonnis vellen.

Het voordeel van deze procedure is dat de rechter op verzet géén zwaardere straf mag uitspreken dan dewelke in het bestreden vonnis werd opgenomen. De rechtbank heeft dus slechts twee opties : de uitspraak aanpassen in het voordeel van de beklaagde of de uitspraak bevestigen.

Indien u kan aantonen dat u geen kennis had van de initiële dagvaarding is het bijgevolg interessant om eerst verzet aan te tekenen alvorens u hoger beroep instelt.

– De procedure in hoger beroep (zowel voor de veroordeelde, de burgerrechtelijk aansprakelijke partij als de burgerlijke partij)

In het geval waarin u werd veroordeeld op tegenspraak, uw verzet onontvankelijk of ongedaan werd verklaard (zie supra) of indien uw schadevergoeding als burgerlijke partij niet (volledig) werd toegekend, kan u hoger beroep aantekenen binnen een termijn van 30 dagen na uitspraak van het vonnis.

(!) Opgelet: u kan als burgerlijke partij enkel hoger beroep aantekenen op burgerrechtelijk gebied, met andere woorden met betrekking tot de al dan niet toegekende schadevergoeding en dus niet met betrekking tot het strafrechtelijke aspect ten aanzien van de veroordeelde of vrijgesproken beklaagde.

Vooreerst zal u zelf of zal uw advocaat een verklaring van hoger beroep moeten ondertekenen én een grievenformulier moeten neerleggen op de desbetreffende griffie.

In dit grievenformulier zal u uw bezwaren moeten neerschrijven.

(!) Opgelet: bij afwezigheid van uw grievenformulier zal het hoger beroep onontvankelijk worden verklaard.

Het Openbaar Ministerie heeft eveneens het recht om hoger beroep aan te tekenen tegen het gewezen vonnis.

Voor hen geldt eveneens de beroepstermijn van 30 dagen na de uitspraak, doch aan de procureur des Konings wordt een bijkomende beroepstermijn van 10 dagen toegekend voor zover één der partijen eerst beroep heeft aangetekend. Valt deze dag in het weekend, dan zal deze termijn verlengd worden naar de eerst volgende werkdag.

Wanneer u op correcte wijze hoger beroep aantekent, zal u voor de rechter in hoger beroep dienen te verschijnen.

In politiezaken betreft dit de rechtbank van eerste aanleg, in correctionele zaken is dit het hof van beroep. Zij zullen vervolgens opnieuw uitspraak doen over de elementen die betwist worden.

Gedurende de voormelde termijnen en gedurende de rechtspleging in hoger beroep, zal de tenuitvoerlegging van het bestreden vonnis worden geschorst.

(!) Opgelet: vonnissen omtrent de strafvordering en vonnissen aangaande de burgerrechtelijke rechtsvordering kunnen bij een speciaal gemotiveerde beslissing uitvoerbaar verklaard worden bij voorraad, niettegenstaande het hoger beroep.

Het instellen van hoger beroep betreft altijd een risico, daar de rechter in graad van beroep wél een hogere straf mag uitspreken of de toegekende schadevergoeding kan wijzigen.

Bent u betrokken geweest in een strafrechtelijke procedure en bent u niet akkoord met het uitgesproken vonnis? Aarzel niet om ons advocatenkantoor te contacteren. Wij staan u met raad en daad bij.